Cô Đơn

Cô đơn là gì?

Theo hiệp hội Tâm lý Hoa Kỳ (APA) định nghĩa, cô đơn là sự khó chịu về mặt tinh thần hoặc cảm xúc mà bạn có thể gặp phải khi ở một mình hoặc cảm thấy như thể mình đang ở một mình.

Nói cách khác, cô đơn là cảm giác như bạn không có những mối quan hệ ý nghĩa, thân thiết hoặc cảm giác thân thuộc. Nó phản ánh sự khác biệt giữa mức độ kết nối thực tế và mong muốn của một người. Điều này có nghĩa là ngay cả một người có nhiều bạn bè cũng có thể cảm thấy cô đơn.

Cô đơn là một cảm xúc chung mà nhiều người trong chúng ta đôi khi trải qua, chẳng hạn như bạn thiếu bạn đồng hành trong cuộc sống hàng ngày, cảm thấy bị bỏ rơi, không cảm thấy có kết nối với những người xung quanh…

Ở Mỹ, những người trưởng thành từ 45 tuổi trở lên thì trong 3 người có hơn 1 người cảm thấy cô đơn.

Cô đơn so với một mình:

Mọi người thường hay nhầm lẫn giữa cô đơn và ở một mình, nhưng ở một mình không nhất thiết nghĩa là cô đơn.

Cô đơn là một cảm giác, trong khi một mình là một tình huống hoặc trạng thái của một người. Đôi khi bạn có thể cảm thấy cô đơn ngay cả khi xung quanh bạn có những người khác như bạn đời, gia đình, bạn bè, đồng nghiệp,…

Nếu bạn ở một mình nhưng bạn kết nối với người khác thông qua giao tiếp tốt hoặc các hoạt động tích cực khác, bạn cũng sẽ không cảm thấy cô đơn.

Chẳng hạn, bản thân mình có thời gian cũng cảm thấy cô đơn khi là sinh viên năm nhất Đại học, phải xa gia đình, xa ba mẹ để vào thành phố học tập, mặc dù xung quanh mình cũng có những người thân ruột thịt ở gần đó, vẫn có bạn bè, thầy cô ở quanh mình.

Nguyên nhân?

Không có một nguyên nhân duy nhất cho sự cô đơn, cùng một hoàn cảnh nhưng có người sẽ cảm thấy cô đơn, nhưng có người thì không cảm thấy như vậy. Có nhiều lý do để cảm thấy cô đơn, nhưng thường nó xuất phát từ một sự thay đổi lớn trong cuộc sống hoặc hoàn cảnh trong cuộc sống khiến họ cảm thấy cô đơn.

Các nguyên nhân phổ biến của sự cô đơn:

Sống một mình:

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy, những người sống một mình có nguy cơ cao cảm thấy cô đơn. Đặc biệt là trong đại dịch Covid, khi mà con người cần sự cách ly để tránh việc lây nhiễm bệnh, điều này làm cho mọi người cảm thấy cô đơn hơn khi sống một mình.

Thay đổi hoàn cảnh sống:

Thay đổi hoàn cảnh sống là nguyên nhân phổ biến dẫn đến sự cô đơn. Nghiên cứu năm 2021 của Holt-Lunstad cho thấy rằng việc chuyển chỗ ở và sống ở một nơi ở mới dưới bốn năm cũng làm tăng khả năng cô đơn.

Sức khỏe thể chất hoặc tinh thần kém:

Theo báo cáo Kaiser Family Foundation năm 2018 cho thấy rằng những người cảm thấy cô đơn có nguy cơ mắc bệnh mãn tính hoặc khuyết tật cao ít nhất hai lần so với những người khác. Ngược lại, khi một người biết mình đang mắc bệnh mãn tính hoặc khuyết tật thì thường sẽ cảm thấy cô đơn, cách ly hơn so với mọi người.

Sự mất đi của người thân trong gia đình/bạn bè hoặc ly hôn:

Rất dễ hiểu khi một người cảm thấy cô đơn trước sự mất đi người thân trong gia đình hoặc bạn bè, đặc biệt là trong 2 năm đầu tiên.

Tình trạng ly hôn hoặc kết thúc mối quan hệ lãng mạn cũng khiến con người dễ cảm thấy cô đơn hơn.

Gặp vấn đề về tài chính:

Khi tình hình tài chính bất ổn cũng có thể góp phần gây ra sự cô đơn, chẳng hạn như là mất việc làm, thất nghiệp, nguồn thu nhập thấp… Những khó khăn về tài chính có thể khiến một người cảm thấy xấu hổ, tự ti, không tham gia vào các hoạt động xã hội và ngày càng trở nên cách biệt, cô đơn hơn…

Dấu hiệu và triệu chứng của cô đơn:

Một số dấu hiện thể hiện bạn đang cô đơn theo nhà tư vấn tâm thần học, bác sĩ y khoa Jacqueline Olds, đó là:

Cảm giác buồn bã, trống rỗng, khó chịu hoặc mất kết nối
Cảm thấy bị bỏ rơi hoặc bị cô lập với người khác
Khát khao tình bạn
Cảm giác như bạn bị hiểu lầm hoặc không được lắng nghe
Cảm thấy bị cô lập ngay cả khi bạn được bao quanh bởi những người khác
Cảm thấy kiệt sức hoặc kiệt sức vì tương tác xã hội
Cảm thấy không an toàn
Ngẫm lại và hồi tưởng về quá khứ

Và một số triệu chứng cô đơn nghiêm trọng hơn, bao gồm:

Giảm năng lượng
Mất ngủ hoặc khó ngủ hoặc ngủ nhiều hơn bình thường
Cảm giác mình là người vô giá trị, bất tài
Không tham gia vào các hoạt động xã hội

Một số dấu hiệu bất thường khác cũng có thể là dấu hiệu của sự cô đơn, chẳng hạn như:

Thói quen chi tiêu bất thường: mua những món đồ không cần thiết vì buồn chán hoặc để lấp đầy khoảng trống về sự cô đơn.
Mất cảm giác ngon miệng hoặc tăng cảm giác thèm ăn, dẫn đến ăn uống vô độ.
Chứng hoang tưởng hoặc cảm giác như người khác đang chỉ trích mình.

Những ảnh hưởng của cô đơn đến sức khỏe như thế nào?

Kết nối xã hội lành mạnh rất quan trọng đối với sức khỏe tổng thể, ngược lại sự cô đơn kéo dài có thể gây ra những ảnh hưởng nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần và thể chất của một người.

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng: Sự cô đơn ảnh hưởng xấu đến sức khỏe giống như việc bạn hút 15 điếu thuốc một ngày. Ngoài ra, cô đơn là nguyên nhân nhân phần lớn chứng trầm cảm và lo âu trong xã hội. Những người thường cảm thấy cô đơn có giấc ngủ ngắn, ngủ không ngon giấc và hệ miễn dịch cũng dễ bị suy giảm dễ đau ốm hơn so với người bình thường khác.

Theo trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC), sự cô đơn làm tăng nguy cơ mắc các bệnh như:

Tim mạch, đột quỵ
Tiểu đường tuyp 2
Hệ miễn dịch suy yếu, bệnh alzheimer
Trầm cảm, lo âu
Nghiện (chất kích thích hoặc nghiện mạng xã hội,…)
Tự làm hại bản thân hoặc tự tử
Chứng mất trí nhớ
Tử vong sớm

Làm thế nào để cải thiện cảm giác cô đơn?

Nguyên nhân của sự cô đơn có thể khác nhau ở mỗi người, vì vậy các chiến lược đối phó và phòng ngừa sự cô đơn có thể khác nhau. Mục tiêu chung là tạo ra những kết nối mạnh mẽ, lành mạnh nhằm đáp ứng nhu cầu tương tác xã hội.

Dưới đây là một số gợi ý giúp mọi người có thể tăng kết nối xã hội:

Dành nhiều thời gian cho gia đình, bạn bè: hãy dành thời gian để phát triển các mối quan hệ chất lượng, cố gắng duy trì, kết nối ngay cả khi họ ở xa bằng điện thoại hoặc video call cũng giúp nuôi dưỡng cảm xúc và ngăn ngừa cô đơn.
Tìm ra sở thích của bạn: Việc dành thời gian cho các hoạt động bạn yêu thích là hình thức chăm sóc bản thân tuyệt vời. Nó khơi dậy niềm đam mê, khai thác khả năng sáng tạo của bạn, mang đến cho bạn điều gì đó để mong đợi và có thể giúp bạn phát triển tình bạn mới bằng cách kết nối với những người khác cùng quan điểm. Tham gia vào các hoạt động bạn thích là cách tuyệt vời để gặp gỡ những người cùng sở thích, chẳng hạn như tham gia câu lạc bộ đọc sách, lớp học nghệ thuật, nấu ăn hay câu lạc bộ thể thao,…
Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và tập thể dục thường xuyên: Sống một lối sống lành mạnh sẽ giúp bạn có sức khỏe toàn diện và giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, từ đó bạn sẽ vui vẻ và hạnh phúc hơn, dễ dàng kết nối với những người xung quanh.
Trở thành tình nguyện viên cho một tổ chức: hoạt động tình nguyện không chỉ mang lại cho bạn cảm giác thành tựu và tự hào mà còn là cơ hội gặp gỡ những người khác cùng mong muốn.
Tham gia cộng đồng tích cực: ngày nay có rất nhiều cộng đồng giúp nâng đỡ tinh thần lẫn nhau cho các thành viên trong nhóm. Tham gia các cộng đồng này, bạn sẽ được cơ hội chia sẻ, giúp đỡ người khác và cùng nhau phát triển.
Kết nối với thiên nhiên và bày tỏ lòng biết ơn với người khác cũng là cách giúp bạn bớt cảm thấy cô đơn. Khi kết nối nhiều với thiên nhiên, bạn sẽ cảm nhận được năng lượng trong sạch và chữa lành rất lớn, giúp loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực. Khi bày tỏ lòng biết ơn với những người khác trong các MQH thì bạn cũng sẽ có nhiều kết nối hơn, thông cảm và yêu thương với mọi người hơn.
Tìm kiếm sự trợ giúp: Nếu bạn đang có vấn đề về sự cô đơn, hãy nhờ sự hỗ trợ của người thân, gia đình, nhà trị liệu hoặc tìm đến huấn luyện viên sức khỏe để có thể cải thiện sức khỏe của mình.

Johann Hari từng viết “cô đơn không phải là sự vắng mặt của những người khác, mà đó là cảm giác bạn không thể chia sẻ bất cứ điều gì quan trọng với bất kỳ ai khác. Nếu xung quanh bạn có nhiều người – thậm chí cả bạn đời, gia đình hay một công sở bận rộn- nhưng nếu bạn không chia sẻ bất cứ điều gì quan trọng với họ, thì bạn sẽ vẫn cô đơn”. Vì vậy, hãy lắng nghe chính bản thân mình và thừa nhận cảm giác cô đơn, sự cô đơn có thể được coi là tín hiệu cho thấy bạn cần kết nối với con người nhiều hơn. Con người là sinh vật của xã hội, vì vậy chúng ta cần tăng cường kết nối với những người xung quanh, từ đó sẽ ngăn ngừa sự cô đơn, giúp chúng ta sống vui hơn và khỏe mạnh hơn mỗi ngày.

Sắp tới, mình mong muốn mở cộng đồng những người có mong muốn sống khỏe để có thể chia sẻ nhiều hơn những kiến thức mà mình đã học, những thực hành mà mình đang áp dụng nhằm giúp cho mọi người sống vui, sống khỏe và sống hạnh phúc hơn mỗi ngày. Nếu quan tâm, mời bạn tham gia nhóm facebook – Sống khỏe mỗi ngày này nhé! ^^

Yêu thương,

Mỹ Hạnh

*Tham khảo:

https://www.verywellmind.com/loneliness-causes-effects-and-treatments-2795749

https://www.forbes.com/health/mind/what-is-loneliness/

https://www.everydayhealth.com/loneliness/